Atrakcje
- Miasto Choroszcz jest jednym z najstarszych osiedli miejskich w regionie. W Choroszczy warto zobaczyć:
- Rynek miasta obudowany parterowymi domami z XIX wieku,
- Kościół i klasztor podominikański w Choroszczy : późnobarokowy kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika z 1756r., niszczony podczas obu wojen światowych i odbudowany w 1947 r., przy kościele znajduję się barokowa kaplica z XVIIIw., oraz barokowy klasztor podominikański z drugiej połowy XVIII w.
- Zespół pałacowo – parkowy Branickich: pałac z polowy XVIII w., który był letnią rezydencją hetmana koronnego i kasztelana krakowskiego Jana Klemensa i jego żony Izabeli Branickich. Zbudowano go na sztucznej wyspie, otoczonej kanałami wzorowanych na kanałach wersalskich. Pałac został spalony przez Rosjan w 1915r., jednak odbudowano go wg. projektu Stanisława bukowskiego w latach 60 XX wieku. Obecnie znajduję sie tam Muzeum Wnętrz Palacowych i filia Muzeum Okręgowego w Białymstoku.
- Cerkiew prawosławna w stylu neobizantyjskim z drugiej polowy XIX w., p.w. Matki Bożej Opiekuńczej,
- Kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena z XVIII w., przy cmentarzu parafialnym w Choroszczy
- Budynki po fabryce włókienniczej Moesa w Choroszczy, z połowy XIX w., od 1930r mieści się tam szpital psychiatryczny.
- Kirkut (cmentarz żydowski), położony przy drodze do Nowosiółek, w odległości 1km od centrum miasta (takie usytuowanie uchroniło go w czasie II wojny światowej od zniszczenia). Najstarsze macewy (kamienne płyty nagrobkowe z napisami w języku hebrajskim) mają ponad 200 lat. Ostatni pochówek na tym cmentarzu odbył się w 1942r., -
W lesie w Nowosiółkach masowe groby kryją ponad 4000 ofiar; zamordowanych przez hitlerowców pacjentów miejscowego szpitala psychiatrycznego, cywilów, księży, zakonnice, partyzantów.
-
Rogowo i Pańki; pierwsze wzmianki o Rogowie pochodzą z 437 roku, natomiast pierwsze wzmianki o Pańkach, a właściwie o dobrach Pankowicze, pochodzą z początku XVI w. O historycznym bogactwie Rogowa świadczą pochodzące z przełomu VII i VIII w. kurhany (miejsce ciałopalnego pochówku, przykrytego warstwą kamiennego bruku i nasypu ziemnego) oraz przydrożne krzyże z XIX w. (najstarszy drewniany krzyż miał początkowo 7 metrów wysokości, jednak źle zabezpieczony, niszczał chłonąc wilgoć z gruntu, dlatego mieszkańcy stopniowo skracali jego wysokość). Zabytkiem wsi Pańki z kolei jest średniowieczny cmentarz, na którym grzebano pierwszych mieszkańców wsi ( w czasie epidemii cholery, w XI w. niemożliwością było grzebanie wszystkich ofiar choroby na cmentarzu parafialnym, więc wybrano do tego celu samotne, najwyższe wzgórze w osadzie). Na terenie cmentarza znajdują się stelle kamienne ze znakiem krzyża oraz krzyż.
-
Kruszewo: w tym miejscu brzegi rzeki spinał drewniany most z 1903r. Zniszczony w 1915r., a odbudowany dopiero w 1928, zniknął na zawsze spalony we wrześniu 1939r. Solidne, betonowe przyczułki feralnego mostu są doskonałymi punktami widokowymi na dolinę Narwi. Właśnie z Kruszewa pochodzą najlepsze polskie ogórki kiszone „Herbowe”, decyduje o tym stara tradycja, uprawy i stare receptury kiszenia:)
-
Złotoria: miejscowość położona przy szosie Białystok – Warszawa, tutaj u ujścia Supraśli do Narwi wznosił się niegdyś zamek mazowiecki. Ciekawym obiektem jest kościół p.w. św. Józefa z 1920 roku i murowana plebania z poczatków XX wieku.
- Kościół Zwiastowania NMP w Dobrzyniewie Kościelnym, wzniesiony w latach 1905 – 1910 w stylu neogotyckim, w sąsiedztwie kościoła znajduje się zabytkowy cmentarz
-
Parafialna cerkiew w Fastach p.w. Podwyższenia Krzyża Pańskiego z 1975 roku, pięciokopułowa, z trójkondygnacyjną wieżą, i okazałym ikonostasem (ścianą z ikonami) wewnątrz.
-
Prawosławna drewniana kaplica cmentarna p.w. św. Michała Archanioła; świątynia o konstrukcji zrębowej, wzniesiona na planie prostokąta w latach 1893 – 95.
-
Również w Fastach, przy ulicy Leśnej znajduje się zbiorowa mogiła i pomnik upamietniający zamordowanych przywódców ruchu ludowego na Białostocczynie w 1943 roku.
-
Murowano – drewniana kaplica cmentarna w Pogorzałkach, z 1863 r.,
-
Pomnik – obelisk w Jaworówce, ufundowany ku czci rozstrzelanych 17 sierpnia 1863r na Białej Górze mieszkańców wsi Jaworówka,
-
Rezerwaty:
- Kulikówka: rezerwat florystyczny o pow. 10,88 ha, w miejscowości Zalesie, celem rezerwatu jest ochrona fragmentu doliny rzeki Kulikówki, z bogatym stanowiskiem paproci – pióropusznika strusiego,
- Krzemianka: rezerwat położony w obszarze Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej, utowrzony w 1988r., w celu zachowania w naturalnym stanie łęgów olchowo – jesionowych i łąk w Dolinie rzeki Krzemianki, wraz z kopalnią krzemienia z epoki brązu.
- Knyszyn otrzymał prawa miejskie w 1568 roku z rąk króla Zygmunta Augusta i to właśnie „Czasy Zygmuntowskie” były złotym wiekiem dla Knyszyna. Co ciekawego czeka na turystę w Knyszynie:
- Pomnik króla Zygmunta Augusta na rynku miejskim,
- Pozostałości dworu z XVI wieku, gdzie zmarł król Zygmunt August (przy ul. Białostockiej)
- Cmentarz Żydowski w Knyszynie, składa się z dwóch części: starszej, założonej ok. 1750 roku, oraz nowszej utworzonej w roku 1930. Przed wojną, Knyszyn zamieszkiwała spora społeczność Żydowska, znajdowały się tu trzy synagogi, jednak żadna nie prztrwała do czasów obecnych.
- Późnogotycki kościół św. Jana Apostoła i św. Jana Ewangelisty, z 1520r., odbudowany po pożarze w 1710r., rozbudowany dwanaście lat później.
- Jezioro Zygmunta Augusta sztucznei stoworzone przed 1559r., (obowiązuje zakaz kąpieli)
- Drewniane i murowane domy w Knyszynie z przełomu XIX i XX wieku.
- Barokowy modrzewiowy kościół p.w.św. Anny z 1774r w Kalinówce Kościelnej, warte zobaczenia jest tam także zabytkowy wiatrak z 1924r., oraz budynki gospodarcze z początków XIX wieku (w tym lamus, brama i ogrodzenie cmentarza)
- Późnobarokowy Kościół św. Trójcy w Juchnowcu Kościelnym wybudowanym w 1764roku, a przebudowany w 1906r (postawionym na miejscu dawnego drewnianego XVI-wiecznego kościółka) ze starym cmentarzem rzymsko – katolickim z 1671 roku, oddalonym o ok. 100 m od kościoła, przy kościele znajduje się murowana XVIII-wieczna kostnica (miejsce w którym przechowywano ciała zmarłych do dnia pogrzebu),
-
Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Tryczówce, konsekrowany w 1931r.,
-
Wojszki to ładnie położona miejscowość na prawym brzegu Narwi. W „Potopie” wspomina ją Henryk Sienkiewicz.
Tragicznym wydarzeniem w historii wsi była pacyfikacja jej mieszkańców przez żandarmerię niemiecką w 1942r. Dla upamiętnienia tych wydarzeń powieszono tablicę w wiejskiej kaplicy cerkiewnej. -
Kapliczka w Kożanach,
-
Klasztor oo. Werbistów w Kleosinie,
-
Dworek w Horodnianach z ok. 1880 roku,
-
We wsi Lewickie znajdują się ruiny murowanego dworu (który uległ zniszczeniu w czasie II wojny światowej w czasie bombardowania). Z XIX-wiecznego założenia dworsko – pałacowego przetrwał taras z resztkami pałacu, ślady podjazdu i kilka starych, zabytkowych drzew
-
Klub Jeździecki „Białystok” w Ignatkach oddaje do dyspozycji turystów i mieszkańców gminy konie wierzchowe, powozy i bryczki (tel. 85 663 29 94), natomiast Ośrodek Hodowlano – Jeździecki „Kmicic” w miejscowości Stacja Lewickie prowadzi obozy rehabilitacyjne dla osób niepełnosprawnych, naukę jazdy konnej oraz oferuje usługi rekreacyjno – wypoczynkowe (tel. 85 676 26 34)
- W Kobylinie-Borzymach na uwagę zasługuje układ wsi: ulicówka reprezentująca XV-wieczne osadnictwo, ale także:
- Kościół św. Stanisława Biskupa w Kobylinie – Borzymach, jego początki sięgają 1420r., kiedy na miejscu kościoła stała drewniana kaplica, obecny wygląd w stylu neogotyckim kościół zyskał w latach 1898-1904
- Neogotycka kaplica cmentarna w Kobylinie - Borzymach z 1862r., oraz kaplica w Kobylinie Kuleszkach z 1867r.,
- Cmentarz grzebalny w Kobylinie: na terenie cmentarza znajdują się zabytkowe nagrobki i krzyże żeliwne, - Na terenie gminy znajdują się dwa miejsca pamięci związane z tragicznymi wydarzeniami II wojny światowej i pacyfikacją ludności cywilnej przez hitlerowców w lipcu 1943r: we wsi Sikory Tomkowięta i we wsi Wnory Wandy. Miejsca oznaczone są pamiątkowymi tablicami.
- W obrębie gminy znajduje się wiele zabytkowych przydrożnych krzyży i kapliczek, które są elementem folkloru i wyrazem wiary przeszłych pokoleń, krzyże i kapliczki znajdziemy między innymi w Stypułkach Szymanach (z 1882r.), Garbowie Starym (z 1885r), w Stypułkach Borkach (z 1877r), we Wnorach Kuzelach (z 1895r), w Pszczółczynie (z1901r), w Kłoskach Świgoniach (z 1919r), w Kobylinie Kruszewie (z 1920r).
- Kurowo: wieś ruska, założona w początkach XV wieku, centralną częścią jest dobrze zachowany dwór szlachecki wzniesiony w XIXw., z siedzibą i ekspozycją muzealną Narwiańskiego Parku Narodowego oraz otaczająca go część parkowo – ogrodowa. W skład kompleksu dworskiego wchodzi dawny budynek mieszkalny, zabytkowa oficyna (służbówka), oraz park złożony z sześciu kwater wydzielonych lipowymi alejami. Za murem oddzielającym część oficjalną od gospodarczej znajduje się dawna kuźnia, stajnia, wozownia i stodoła.
W Kurowie, niedaleko dworku znajduje się pole biwakowe, wiata, miejsce na ognisko, można wypożyczyć kajaki, przepłynąć się łódką pychówką, wejść na wieżę widokową lub przespacerować się „Kładką wśród bagien”.